వీరేంద్రనాథ్ చటోపాధ్యాయ అలియాస్ చట్టో (1880 - 2 సెప్టెంబర్ 1937, మాస్కో) ఒక ప్రముఖ భారతీయ విప్లవకారుడు. ఈ దేశ స్వాతంత్ర్యం కోసం కృషి చేశ...
వీరేంద్రనాథ్ చటోపాధ్యాయ అలియాస్ చట్టో (1880 - 2 సెప్టెంబర్ 1937, మాస్కో) ఒక ప్రముఖ భారతీయ విప్లవకారుడు. ఈ దేశ స్వాతంత్ర్యం కోసం కృషి చేశాడు. అతను మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మన్‌లతో సంబందం కలిగి ఉన్నాడు, బెర్లిన్ కమిటీలో భాగంగా ఐరోపాలో భారతీయ విద్యార్థులను బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా పోరాటం చేసేట్లు ప్రేరణ ఇచ్చాడు.
విప్లవాత్మక ఉద్యమాలపై పనిచేస్తున్న మాస్కోలోని ఆసియన్లతో సహా భారత ఉద్యమానికి కమ్యూనిస్టుల మద్దతును అభివృద్ధి చేయడానికి 1920 లో మాస్కోకు వెళ్లారు. అతను జర్మన్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ (కెపిడి) లో చేరాడు. అతను 1930 లలో మాస్కోలో చాలా సంవత్సరాలు నివసించాడు. జూలై 1937 లో జోసెఫ్ స్టాలిన్ యొక్క గ్రేట్ పర్జ్లో అరెస్టు చేయబడిన చట్టో ను 2 సెప్టెంబర్ 1937 న ఉరితీశారు.
అతని చిన్ననాటి మారుపేరు బిన్నీ లేదా బిరెన్. విరేంద్రనాథ్ డాక్టర్ అఘోరెనాథ్ చటోపాధ్యాయ (ఛటర్జీ) యొక్క పెద్ద కుమారుడు (ఛటర్జీ), శాస్త్రవేత్త-తత్వవేత్త మరియు విద్యావేత్త, హైదరాబాద్ నిజాం కాలేజీలో మాజీ ప్రిన్సిపాల్ మరియు సైన్స్ ప్రొఫెసర్ మరియు అతని భార్య బరాడా సుందరి దేవి బెంగాలీ కుటుంబం, కవి మరియు గాయకుడు హైదరాబాద్‌లో స్థిరపడ్డారు. వారి పిల్లలు సరోజిని నాయుడు, హరింద్రనాథ్ చటోపాధ్యాయ సుప్రసిద్ధ కవులు, పార్లమెంటు సభ్యులు అయ్యారు. వారి కుమార్తె మృణాలిని (గన్ను) జాతీయవాద కార్యకర్త అయ్యారు మరియు వీరేంద్రనాథ్‌ను కోల్‌కతా (కలకత్తా) లోని తన సర్కిల్‌కు పరిచయం చేశారు. చిన్న కుమారుడు మారిన్ వీరేంద్రనాథ్‌తో రాజకీయ క్రియాశీలతలో పాలుపంచుకున్నాడు.
చటోపాధ్యాయ భారతీయ భాషలైన తెలుగు, తమిళం, బెంగాలీ, ఉర్దూ, పెర్షియన్, హిందీ, అలాగే ఇంగ్లీష్ భాషలలో నిష్ణాతుడు, తరువాత అతను ఫ్రెంచ్, ఇటాలియన్, జర్మన్, డచ్, రష్యన్ మరియు స్కాండినేవియన్ భాషలను కూడా నేర్చుకున్నాడు. అతను మద్రాస్ విశ్వవిద్యాలయంలో మెట్రిక్యులేషన్ చేశాడు మరియు కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆర్ట్స్ లో అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ డిగ్రీ పొందాడు. కోల్‌కతాలో, అప్పటికే అధునాతన జాతీయవాదిగా పేరొందిన తన సోదరి గను (మృణాలిని) ద్వారా వీరేంద్రనాథ్‌ను న్యాయవాది బెజోయ్ చంద్ర ఛటర్జీకి పరిచయం చేశారు. చాటో శ్రీ అరబిందో కుటుంబాన్ని, ముఖ్యంగా అతని బంధువులైన కుముడిని మరియు సుకుమార్ మిత్రాను కలిశారు.
1902 లో, చటోపాధ్యాయ ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో చేరారు భారతీయ సివిల్ సర్వీస్ కోసం సిద్ధమవుతున్నారు. తరువాత, అతను మిడిల్ టెంపుల్ యొక్క లా విద్యార్థి అయ్యాడు. లండన్‌లోని 65 క్రోమ్‌వెల్ అవెన్యూలో శ్యాంజీ కృష్ణ వర్మ యొక్క ఇండియా హౌస్‌కు తరచూ వెళుతుండగా, చటోపాధ్యాయ వి. డి. సావర్కర్‌తో (1906 నుండి) బాగా పరిచయం అయ్యారు. 1907 లో చటోపాధ్యాయ శ్యాంజీ యొక్క భారతీయ సామాజిక శాస్త్రవేత్త సంపాదక మండలిలో ఉన్నారు. మేడమ్ కామా మరియు ఎస్. ఆర్. రానాతో కలిసి, అతను సెకండ్ ఇంటర్నేషనల్ యొక్క స్టుట్‌గార్ట్ కాన్ఫరెన్స్‌కు హాజరయ్యాడు, అక్కడ వారు హెన్రీ హిండ్‌మన్, కార్ల్ లీబ్‌నెక్ట్, జీన్ జారెస్, రోసా లక్సెంబర్గ్ మరియు రామ్‌సే మెక్‌డొనాల్డ్ వంటి ప్రతినిధులను కలిశారు.
1908 లో, "ఇండియా హౌస్" వద్ద, అతను భారతదేశం నుండి అనేక ముఖ్యమైన "ఆందోళనకారులతో" సంప్రదించాడు, జి. ఎస్. ఖపర్డే, లాజ్‌పత్ రాయ్, హర్ దయాల్, రంభుజ్ దత్ మరియు బిపిన్ చంద్ర పాల్. 1909 లో ఇండియా హౌస్ సమావేశంలో, వి. డి. సావర్కర్ భారతదేశంలో ఆంగ్లేయుల హత్యలను గట్టిగా సమర్థించారు. జూలై 1 న లండన్‌లోని ఇంపీరియల్ ఇనిస్టిట్యూట్‌లో భారత కార్యాలయంలోని రాజకీయ సహాయకుడు-క్యాంప్ అయిన సర్ విలియం కర్జన్-విల్లీని సావర్కర్ తీవ్రంగా ప్రభావితం చేసిన మదన్ లాల్ ధింగ్రా హత్య చేశాడు. సావర్కర్‌కు మద్దతుగా చటోపాధ్యాయ జూలై 6 న టైమ్స్‌లో ఒక లేఖను ప్రచురించాడు.
మే 1910 లో, కొరియా ద్వీపకల్పంలో యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ మరియు జపాన్ మధ్య ఉద్రిక్తత అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకుని, చటోపాధ్యాయ భారతీయ విప్లవాత్మక ప్రయత్నాలకు జపనీస్ సహాయం చేసే అవకాశాన్ని చర్చించారు. 9 జూన్ 1910 న, డి. ఎస్. మాధవరావుతో కలిసి, వి. వి. ఎస్. అయ్యర్ ను పారిస్కు పంపాడు. ఫ్రాన్స్ చేరుకున్న తరువాత, అతను వర్కర్స్ ఇంటర్నేషనల్ (SFIO) లోని ఫ్రెంచ్ విభాగంలో చేరాడు.
అయ్యర్ భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చి పాండిచేరిలో స్థిరపడ్డారు, అక్కడ అతను ధర్మ వార్తాపత్రికను మరియు తమిళంలో అనేక రాజకీయ కరపత్రాలను ప్రచురించాడు, అదే సమయంలో పారిస్‌లోని మేడమ్ భికైజీ కామాతో క్రమం తప్పకుండా సంబంధాలు కొనసాగించాడు. చాటో మరియు మరికొందరు విప్లవకారులు ఆమెతో 25 రూ డి పోంథియు వద్ద ఉండి ఆమెకు సహాయపడ్డారు.
1912 లో చటోపాధ్యాయ ఐరిష్ కాథలిక్ అమ్మాయి మిస్ రేనాల్డ్స్ ను వివాహం చేసుకున్నాడు. అన్యమతస్థుడు కాబట్టి, అతన్ని వివాహం చేసుకోవడానికి ఆమె పోప్ నుండి ఒక ప్రత్యేక అనుమతి తీసుకుంది చట్టో క్రైస్తవుడిగా మతం మారలేదు. వేడుక తరువాత వారు గొడవపడి విడిపోయారు. చటోపాధ్యాయ ఏప్రిల్ 1914 లో బెర్లిన్ వెళ్లి మరింత విప్లవాత్మక కార్యకలాపాలకు వెళ్ళాడు. అక్కడ చటో ఆగ్నెస్ స్మెడ్లీతో సహజీవనం చేశారు.
జర్మనిలో విద్యార్థిగా విశ్వవిద్యాలయంలో చేరాడు. ఏప్రిల్ 1914 లో సాక్సే-అన్హాల్ట్ విశ్వవిద్యాలయంలో తులనాత్మక భాషాశాస్త్రంలో విద్యార్థిగా, చటోపాధ్యాయ డాక్టర్ అభినాష్ భట్టాచార్య (అలియాస్ భట్టా) మరియు మరికొందరు జాతీయవాద భారతీయ విద్యార్థులను కలిశారు. మునుపటిది కైజర్ యొక్క తక్షణ వృత్తానికి చెందినదని ప్రభావవంతమైన సభ్యులకు బాగా తెలుసు. సెప్టెంబర్ 1914 ప్రారంభంలో, వారు "జర్మన్ ఫ్రెండ్స్ ఆఫ్ ఇండియా" అసోసియేషన్‌ను ఏర్పాటు చేశారు మరియు విల్హెల్మ్ II సోదరుడు అందుకున్నాడు. భారతీయులు మరియు జర్మన్లు బ్రిటిష్ వారిని భారతదేశం నుండి తరిమికొట్టడానికి జర్మన్ సహాయానికి అనుకూలంగా ఒక ఒప్పందంపై సంతకం చేశారు. జర్మన్ విదేశాంగ కార్యాలయంలో మిడిల్ ఈస్టర్న్ వ్యవహారాలలో నిపుణుడిగా ఉన్న బారన్ మాక్స్ వాన్ ఒపెన్‌హీమ్ సహాయంతో, చటోపాధ్యాయ ముప్పై ఒక్క జర్మన్ విశ్వవిద్యాలయాల్లోని భారతీయ విద్యార్థులకు అసోసియేషన్ భవిష్యత్తు ప్రణాళికల గురించి తెలియజేశారు.
ఇండో-జర్మన్ జిమ్మెర్మాన్ ప్రణాళిక విఫలమవడంతో, 1917 లో చటోపాధ్యాయ బెర్లిన్ కమిటీని స్టాక్‌హోమ్‌కు మార్చారు. 1918 లో అతను రష్యా నాయకులు ట్రోనోవ్స్కీ మరియు కమ్యూనిస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ యొక్క మొదటి ప్రధాన కార్యదర్శి ఏంజెలికా బాలబనోవాను సంప్రదించారు. డిసెంబర్‌లో ఆయన బెర్లిన్ కమిటీని రద్దు చేశారు. మే 1919 లో, అతను బెర్లిన్‌లో భారత విప్లవకారుల రహస్య సమావేశానికి ఏర్పాట్లు చేశాడు. నవంబర్ 1920 లో, భారతదేశంలో విప్లవాత్మక జాతీయవాద ఉద్యమానికి ప్రత్యేకంగా ఆర్థిక మరియు రాజకీయ మద్దతు కోసం ఆయన చేసిన అన్వేషణలో, చటోపాధ్యాయను ఎం. ఎన్. రాయ్ ప్రోత్సహించారు (మిఖాయిల్ బోరోడిన్ ఆమోదంతో).
అతను ఆగ్నెస్ స్మెడ్లీతో కలిసి మాస్కోకు వెళ్ళాడు మరియు వారు సహచరులు అయ్యారు, 1928 వరకు వారి జీవితాలను పంచుకున్నారు. ఆమె ప్రభావంతో, చటోపాధ్యాయ మాస్కోలో ఎం. ఎన్. రాయ్ అనుభవించిన ప్రభావవంతమైన స్థానాన్ని కోరుకున్నారు. మరుసటి సంవత్సరం, భుపేంద్ర నాథ్ దత్తా మరియు పాండురంగ్ ఖంకోజేలతో పాటు లెనిన్ ఆయనను స్వీకరించారు. మే నుండి సెప్టెంబర్ వరకు, అతను మాస్కోలో కమ్యూనిస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ యొక్క మూడవ కాంగ్రెస్ యొక్క భారత కమిటీకి హాజరయ్యాడు. డిసెంబర్ 1921 లో బెర్లిన్‌లో, చటోపాధ్యాయ జపాన్‌లో తన కరస్పాండెంట్ రాష్ బిహారీ బోస్‌తో కలిసి ఇండియన్ న్యూస్ అండ్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరోను స్థాపించారు.
1927 లో, కెపిడి యొక్క భారతీయ భాషల విభాగానికి అధిపతిగా పనిచేస్తున్నప్పుడు, చాటో జవహర్‌లాల్ నెహ్రూతో కలిసి సామ్రాజ్యవాదానికి వ్యతిరేకంగా లీగ్ యొక్క బ్రస్సెల్స్ సమావేశానికి హాజరయ్యాడు. చటోపాధ్యాయ దాని ప్రధాన కార్యదర్శిగా పనిచేశారు. అతని తమ్ముడు హరిన్ అతనిని మరియు ఆగ్నెస్ ను కలవడానికి ఆ సంవత్సరం బెర్లిన్ వెళ్ళాడు. జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడయ్యాడని తెలుసుకున్న చటోపాధ్యాయ, బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యవాదం నుండి పూర్తి స్వాతంత్ర్యం కోసం మరింత విప్లవాత్మక కార్యక్రమం కోసం పార్టీని విభజించమని కోరాడు ఫలించలేదు.
1930 నుండి 1932 వరకు, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా యొక్క తీవ్ర వామపక్ష సెక్టారియన్ మలుపు గురించి చటోపాధ్యాయ కామింటెర్న్ అవయవమైన ఇన్‌ప్రెకోర్‌లో 28 కథనాలను ప్రచురించింది. 1931 మరియు 1933 మధ్య, మాస్కోలో నివసిస్తున్నప్పుడు, చటోపాధ్యాయ హిట్లర్ వ్యతిరేక కార్యకలాపాలు, పాశ్చాత్య శక్తుల నుండి ఆసియా విముక్తి, భారతదేశం యొక్క స్వాతంత్ర్యం మరియు చైనా విప్లవంలో జపనీస్ జోక్యాన్ని కొనసాగించారు. అతని కొరియన్, జపనీస్ మరియు చైనీస్ మిత్రులలో విజయవంతమైన విప్లవం తరువాత పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా యొక్క భవిష్యత్తు ప్రధాన మంత్రి జౌ ఎన్లై ఉన్నారు.
చటోపాధ్యాయను జూలై 15, 1937 న స్టాలిన్ సమయంలో అరెస్టు చేశారు. అతని పేరు 184 ఇతర వ్యక్తులలో మరణ జాబితాలో కనిపించింది, దీనిని ఆగస్టు 31, 1937 న స్టాలిన్, మోలోటోవ్, వొరోషిలోవ్ మరియు కాగనోవిచ్ సంతకం చేశారు. మరణశిక్షను యుఎస్ఎస్ఆర్ యొక్క సుప్రీంకోర్టు యొక్క మిలిటరీ కొలీజియం 2 సెప్టెంబర్ 1937 న ప్రకటించింది మరియు అదే రోజు చాటోను ఉరితీశారు.
దశాబ్దాల తరువాత తన ఆత్మకథలో, జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ చాటో గురించి రాశారు పూర్తిగా భిన్నమైన వ్యక్తి భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధ కుటుంబ సభ్యుడు వీరేంద్రనాథ్ చటోపాధ్యాయ. చాటోగా ప్రసిద్ది చెందిన అతను చాలా సమర్థుడు మరియు చాలా సంతోషకరమైన వ్యక్తి. అతను ఎప్పుడూ కఠినంగా ఉండేవాడు, అతని బట్టలు ధరించడానికి చాలా అధ్వాన్నంగా ఉండేవి మరియు తరచూ అతను భోజనం కోసం ఎక్కడున్నారో తెలుసుకోవడం కష్టమనిపించింది. కానీ అతని హాస్యం మరియు తేలికపాటి హృదయం అతన్ని విడిచిపెట్టలేదు. ఇంగ్లాండ్‌లో నా విద్యా దినాలలో అతను నాకు కొన్ని సంవత్సరాలు సీనియర్. నేను హారోలో ఉన్నప్పుడు అతను ఆక్స్ఫర్డ్లో ఉన్నాడు. ఆ రోజుల నుండి అతను భారతదేశానికి తిరిగి రాలేదు మరియు అతను తిరిగి రావాలని ఎంతో ఆశగా ఉన్నప్పుడు కొన్నిసార్లు గృహనిర్బందం అతనికి వచ్చింది. అతని ఇంటి సంబంధాలన్నీ చాలాకాలంగా తెగిపోయాయి మరియు అతను భారతదేశానికి వస్తే అతను అసంతృప్తిగా మరియు ఉమ్మడిగా లేడని ఖచ్చితంగా చెప్పవచ్చు. కానీ సమయం గడిచినప్పటికీ, హోమ్ పుల్ మిగిలి ఉంది. మజ్జిని పిలిచినట్లుగా, ఆత్మ యొక్క వినియోగం, అతని తెగ యొక్క అనారోగ్యం నుండి ఏ ప్రవాసం నుండి తప్పించుకోలేరు ... నేను కలుసుకున్న కొద్దిమందిలో, మేధోపరంగా నన్ను ఆకట్టుకున్న వ్యక్తులు వీరేంద్రనాథ్ చటోపాధ్యాయ మరియు M.N. రాయ్. చాటో ఒక సాధారణ కమ్యూనిస్ట్ కాదు, కానీ అతను కమ్యూనిస్టుగా మొగ్గు చూపాడు.
ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం, భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో వీర నారీమణులు, దేశం కోసం పోరాడిన వీరులు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల గురించి, భారత స్వాతంత్ర్య అమృత మహోత్సవాలు, ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్, భారత 75వ స్వాతంత్య్ర దినోత్సవాలు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు పేర్లు మరియు జీవిత చరిత్రలు తెలుసుకోవడానికి మన వెబ్ సైట్ ని అందరికీ పంపగలరు.
ఇలాంటి వ్యాసాల కోసం ఈ క్రింద ఉన్న వాట్సాప్ గ్రూప్ లో జాయిన అవ్వగలరు. మీ MegaMindsIndia
No comments